این تحقیق در مورد بودار کردن گاز می باشد و در مورد تاریخچه ، روش ها ، کاربردها ، دستگاه های بودار کردن و دیگر اطلاعات مورد نیاز در این مورد می باشد. این تحقیق به دانشجویان رشته های شیمی و دیگر رشته های مرتبط با آن پیشنهاد می گردد.
مقدمه :
با کشف و استخراج صنعتی نفت و گاز، راه صعود بشر از پله های ترقی و توسعه بسیار هموار گردید بطوری که طی مدتی بسیار کوتاه هزاران برابر اجداد خود پیشرفت کرد.
نقش نفت و گاز در زندگی امروز بقدری پر رنگ شده است که زندگی بدون آنها تقریباً غیر قابل تصور است.
پیش از آغاز سرفصلهای دوره پیش رو و جهت تکمیل مبحث ابتدا مختصری در مورد استخراج و تصیه گاز طبیعی و روش های انتقال توضیح داده خواهد شد که امید است مورد توجه و استفاده قرار گیرد سپس به تشریح دلایل بودار کردن گاز، ساختمان و خواص مواد بودار کننده گاز ، روشها و دستگاههای بودار کردن گاز و مسایل ایمنی و … خواهیم پرداخت.
گاز طبیعی ترش استخراج شده از چاه های گاز شامل مخلوطی از گازهای سوختی نظیر متان، اتان، پروپان، بوتان و … گاز نیتروژن، گاز دی اکسید کربن، گاز سولفید هیدروژن، آب، میعانات گازی، جیوه و مقادیر بسیار کمی از سایر ترکیبات مانند انواع مرکاپتان ها و ترکیبات سولفوره ، گل و لای و غیره بصورت گاز، مایع و ذرات جامد می باشد.
مقادیر مواد ذکر شده بسته به نوع منبع استخراج متفاوت است.
به هر حال گاز استخراجی در پالایشگاهها طی فرایندهای خاص تصفیه شده و مواد مضر و همچنین موادی که امروزه به دلیل توسعه روز افزون علم و صنایع بخصوص صنایع پتروشیمی، با ارزش و گرانقیمتند از آن جدا شده و گاز تصفیه شده جهت مصرف به خطوط لوله تزریق و یا در شرایط خاص مایع شده و بوسیله مخازن ویژه حمل می گردد.
گاز طبیعی که توسط خطوط لوله سراسری و شبکه های شهری منتقل و به مصرف کنندگان خانگی و تجاری عرضه می شود باید به حدی بو داشته باشد که اگر گاز نشت یافته در فضا به مقدار یک پنجم حد پایین انفجار خود برسد، توسط افراد عادی با حد متوسط بویایی، قابل تشخیص باشد لذا به گاز در حالت طبیعی خود فاقد بو است به مقدار معین مواد بودار افزوده می شود.
تاریخچه بودار کردن گاز :
در اوایل قرن بیستم لازم نبود که گاز بودار شود زیرا گازهای تولیدی آن زمان به دلیل عدم تصفیه و یا تصفیه ناقص، حاوی مواد بودار کننده طبیعی بسیار قوی بود و به راحتی تشخیص داده می شد.
بودار کردن گاز از سال ۱۹۲۰ یعنی زمان آغاز تولید گوگرد و تصفیه کاملتر گازهای تولیدی، شروع شد و با پیشرفت چشمگیر علوم شیمی و مهندسی بعد از جنگ جهانی دوم انواع مواد بودار کننده موثر که امروزه بصورت بهینه مورد استفاده قرار می گیرد شناخته شده و وارد صنعت انتقال گاز شدند.
ادورانت ماده ای بودار کننده می باشد که از آن جهت بودار کردن گاز طبیعی و یا گاز مایع استفاده می شود.
گاز طبیعی تصفیه شده خالص بخودی خود فاقد بو می باشد لذا در صورت نشت از خطوط لوله یا دستگاههای مصرف کننده صنعتی و خانگی خطرات زیادی بدنبال خواهد داشت.
بنابراین با تزریق ماده بودار کننده به جریان گاز طبیعی و یا گاز مایع، از آن به عنوان یک ماده هشدار دهنده استفاده می شود و در حال حاضر این ماده وارداتی بوده و با توجه به احتمال تشدید تحریم ها نیاز به این ماده بیش از بیش در حوزه گاز کشور و بخصوص شرکت ملی گاز ایران احساس شد.
پژوهشگاه صنعت نفت بر اساس دانش و تجربیات قبلی خود که در زمینه مرکاپتان زدایی داشته است اقدام به ارائه دانش فنی و انجام طراحی پایه یک واحد تولیدی صنعتی به ظرفیت ۸۰۰ تن در سال از این ماده نموده است همچنین پژوهشگاه صنعت نفت قراردادی را در این خصوص با شرکت ملی گاز ایران منعقد نموده و پژوهشکده توسعه فناوری های پالایش پژوهشگاه مسئولیت این پروژه را بعهده دارد.
با توجه به نیاز کشور این واحد صنعتی در فاز یک پارس جنوبی (عسلویه) نصب و راه اندازی خواهد شد و خوراک این واحد میعانات گازی فاز یک خواهد بود زیرا میعانات گازی تولید شده در پارس جنوبی حاوی مقادیر زیادی از انواع مرکاپتان ها که مواد مضری برای میعانات گازی محسوب می شوند توسط فرایندیDMC از آن جدا می شود.
در مرحله بعد ، مرکاپتان های بدست آمده وارد ستون تقطیر شده و از آن مرکاپتان های مناسب یعنی C3-SH و C4-SH و ایزومرهای آنها بدست آمده که از مخلوط آنها بعنوان ادورانت استفاده خواهد شد.
لازم بذکر است که میعانات گازی مورد استفاده که پس از فرایند عاری از مرکاپتان شده است مجدداً برای فروش برگشت داده خواهد شد.
فهرست مطالب
مقدمه
تاریخچه بودار کردن گاز
ساختمان ، خواص و چگونگی انتخاب مواد بودار کننده گاز
تضعیف خاصیت بودار کنندگی ماده بودار کننده گاز
جذب سطحی فیزیکی
تأثیرات شیمیایی
دیگر عوامل ضعیف شدن قدرت بودار کنندگی ادورانت
نوع ادورانت
فشار گاز
درجه حرارت گاز
نسبت حجم به سطح
زمان توقف ادورانت در داخل لوله
وجود مایعات در خط لوله
پوشش دادن بوی ادورانت
مسائل ایمنی در کار با مواد و دستگاههای بودار کننده گاز
مکانیسم بویایی و پارامترهای بو
مشخصات مولکول های بو
پارامترهای بو
بو بعنوان یک مزاحمت زیست محیطی
بوسنجی، روشها و دستگاهها
گاز یاب ها
ایستگاههای تقلیل فشار محل نصب بودار کننده ها
ساختمان ایستگاههای تقلیل فشار
عوامل موثر در انتخاب دستگاه بودار کننده
روش های موجود در بودار کردن گاز
برخی از انواع مدل های دستگاه بودار کننده
دستگاههای بودار کننده کنارگذر تبخیری
دستگاههای بودار کننده کنارگذر کنتوری
دستگاههای بودار کننده کنارگذر چکیدنی
دستگاههای بودار کننده تزریقی
اجزا دستگاه بودار کننده تزریقی
دستگاههای بودار کننده الکترونیکی
دستگاههای بودار کننده اپتیکال یا نوری
دستگاههای بودار کننده کنارگذر فتیله ای
اجزا دستگاه کنارگذر فتیله ای
دستگاههای بودار کننده مدل حبابی
اجزا سیستم انتقال ماده بودار دستگاه کنارگذر حبابی
پر کردن مخازن دستگاه های بودار کننده گاز
شماتیک سیستم پر کننده مخازن دستگاه های بودار کننده گاز
مراحل کار
ریزش مواد بودار کننده روی زمین
فرمت فایل: WORD
تعداد صفحات: 40
مطالب مرتبط