مقاله بررسی اقلیمی باد منجیل

این تحقیق که در مورد بادهای منجیل می باشد ، به بررسی علل وزش باد در این منطقه و ویژگی های آن می پردازد. این تحقیق به دانشجویان رشته های محیط زیست ، منابع طبیعی ، جغرافیا و دیگر رشته های مرتبط پیشنهاد می گردد.

چکیده
استقرار الگوهای متفاوت فشار در فصول مختلف سال در تلفیق با عوارض سطح زمین باعث ایجاد یکی از شدیدترین بادهای محلی ایران در جنوب دریای خزر شده است.

دره سفیدرود کانال ارتباطی بین دریای خزر در شمال و خشکی گسترده ایران مرکزی در جنوب میباشد.تفاوت عرض جغرافیایی این دو پهنه سبب شده تا از نظر بیلان انرژی و الگوهای گردشی هوا،شرایط مختلفی در منطقه استقرار یابد.بهطوری که این تضادها در نهایت الگوهای متفاوتی از فشار را در فصول مختلف سال در سطح منطقه به وجود میآورند.نتیجه این وضعیت تبادل هوا بین پهنه آبی خزر و خشکی ایران مرکزی است.از آنجایی که دیواره کوهستانی البرز مانع از تبادل هوا در این منطقه شده است بنابراین جریان هوا فقط از طریق درههایی که عمود بر جهت ناهمواریهاست، انجام میشود.

در این پژوهش با بررسی آمار ایستگاهها سینوپتیک مستقر در سطح منطقه و نقشههای سینوپتیک در فصول مختلف سال،علل وزش باد،عوامل مؤثر در ایجاد آن و تغییرات ماهانه،فصلی و سالانه در ساعات مختلف روز موردبررسی قرار گرفته است،نتایج این پژوهش عبارت است از:

1- در تمام سال میزان فشار در ایستگاههای واقع در شمال البرز بیشتر از ایستگاههای جنوب آن، در محدوده وزش باد منجیل است.
2- جریان باد غالب و نایب غالب در 12 ماه سال در ایستگاه سینوپتیک منجیل به ترتیب،شمالی و سپس شمال غربی است.
3- درصد حالات هوای آرام در 12 ماه سال یکسان نبوده،بهطوری که بین صفر درصد در ساعت 5/18 عصر در ماه اگوست(مرداد)تا 91/84 درصد در ساعت 5/6 به وقت محلی در دسامبر(آذرماه) در نوساناست.

4- روند تغییرات،تداوم جریان باد و درصد هوای آرام در فصول چهارگانه سال یکسان نبوده و به الگوهای گردشی هوا در سطح زمین و سطوح میانی جو ارتباط دارد.بررسی نقشههای سینوپتیک نیز بیانگر الگوهای متفاوت هوا در فصول مختلف سال است،چنانکه محدوده مطالعاتی دارای یک دوره هوای آرام با درصد باد کمتر در زمستان و یک دوره دارای باد با تداوم و سرعت بالا در تابستان است.

مقدمه
موقعیت جغرافیایی و شرایط طبیعی ایران،عامل وزش بادهای محلی و گستره فعالیت جریانهای مختلف هواست.بادهای محلی ایران باتوجه به زمان وزش و پهنه فعالیت آن دارای ویژگیهای متفاوتی بوده و به اسامی مختلفی معروف میباشند.اثرات بادهای محلی در برخی مناطق کشور به دلیل تداوم و سرعت زیاد،کاملا مشهود بوده و فعالیتهای ساکنین هر منطقه را تحتالشعاع قرار میدهد.

بر این اساس مطالعه و شناخت مؤلفههای مؤثر در شکلگیری،پیدایش و تداوم بادهای محلی به همراه ویژگیهای این جریانها،رهنمودهای کاربردی و ارزشمندی در زمینههای مختلف نظیر:تولید انرژی،معماری و شهرسازی،فعالیتهای کشاورزی،مکانیابی صنایع،طراحی فرودگاه،تثبیت ماسههای روان و…در اختیار برنامهریزان و کارشناسان طرحهای آمایش سرزمین قرار میدهد.

باد منجیل نیز از جمله بادهای محلی ایران است که به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد،دارای شهرت جهانی میباشد.مطالعات انجام شده درمورد خصوصیات کمی و کیفی باد منجیل اندک و عمدتا براساس بررسیهایی است که از مشاهدات محلی یا اطلاعات حاصل از ایستگاههای مجاور به دست آمده است.خوشبختانه با تأسیس ایستگاه سینوپتیک منجیل،بررسی و مطالعه دقیق باد به صورت آماری و علمی میسر گشته و میتوان با تجزیه و تحلیل دادههای ثبت شده در راستای برنامههای عمرانی و توسعه پایدار در منطقه،به شکل مطلوبتر برنامهریزی به عمل آورده و به توسعه اقتصادی و حفظ محیط زیست منطقه کمک شایانی نمود.

براساس نوشته سعادت(1339)«باد منجیل از کوه به طرف دشت سرازیر میشود و در آب و هوای اطراف زنجان و قزوین و حتی تهران تأثیر بسزایی دارد.به گفته وی این باد در اثر به هم خوردن فشار سطح زمین،بحر خزر و فلات ایران به وجود میآید.در طول روز تابش آفتاب زمینهای دامنهء جنوبی البرز را گرم میکند و بدین طریق فشار کم دراینجا تولید میشود.درحالی که آبهای بحر خزر هوای مجاور را خنکتر نگه میدارد و از اینرو فشار روی فلات به مراتب زیادتر است.بدین طریق هوای ناحیه خزر از راه منجیل به سوی فلات ایران روان میشود».

در این مقاله با بررسی آمار هواشناسی ایستگاه سینوپتیک منجیل،نقشههای سینوپتیک سطح زمین و سطح 850 هکتوپاسکال،عوارض سطح زمین و سایر منابع موجود،عوامل مؤثر در شکلگیری و تداوم این جریان مطالعه و با تجزیه و تحلیل فراوانی سرعت، جهت، و دوره وزش باد و خصوصیات این جریان در سطح منطقه شناسایی شده است.

فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
موقعیت و محدوده وزش باد منجیل
علل وزش باد منجیل
الف) اختلاف فشار در محدوده وزش باد منجیل
ب) اختلاف ارتفاع و تأثیر آن در ایجاد باد منجیل
دوره وزش و تغییرات سرعت و جهت باد منجیل
نتیجه گیری
منابع و مآخذ