تحقیق در مورد اعاده دادرسی

این تحقیق در مورد اعاده دادرسی بوده و به طور کامل به بررسی این موضوع می پردازد. این تحقیق به دانشجویان رشته حقوق و دیگر رشته های مرتبط پیشنهاد می گردد.

مقدمه
اعاده دادرسی از جمله روش‌های فوق‌العاده شکایت از احکام است که راهی برای برگشت به دادگاه صادرکننده حکم قبلی محسوب می‌شود؛ با این هدف که دادگاه از رأی قطعی سابق خود بازگردد، چرا که شاکی مدعی است صدور آن رأی از روی اشتباه بوده و دلایل موجود اجازه نمی‌دهد که چنین حکمی بماند.

هدف اصلی از دادرسی حفظ حق و اجرای عدالت است و دادرس نیز مانند سایرین در معرض خطا و اشتباه قرار دارد. در صورتی که در نتیجه دادرسی حکمی صادر شود که با خطا همراه باشد، تردیدی نیست که باید مجدد مورد رسیدگی قضایی قرار گیرد؛ بنابراین برای اینکه رأی دادگاهها مصون از خطا باشد، اعاده دادرسی پیشبینی شده است.

انواع اعاده دادرسی
اعاده دادرسی با توجه به نحوه اقامه آن به دو نوع تقسیم می‌شود:
1- برابر بند الف ماده 432 قانون آیین دادرسی مدنی، اگر متقاضی اعاده دادرسی به طور مستقل آن را درخواست کند، این درخواست، اعاده دادرسی اصلی محسوب میشود. یعنی چنانچه بدون اینکه دعوایی در جریان رسیدگی باشد، یکی از طرفین حکمی که سابقا صادر شده است، درخواستی را به عنوان اعاده دادرسی مطرح کند، این درخواست، اعاده دادرسی اصلی خواهد بود که باید ضمن دادخواست به دادگاه صلاحیتدار تقدیم شود.

2- در مقابل اعاده دادرسی اصلی، اعاده دادرسی طاری قرار دارد که در بند ب همان ماده به آن اشاره شده است. اعاده دادرسی طاری در ضمن دادرسی مطرح میشود؛ این در حالی است که در اعاده دادرسی اصلی پروندهای در حال رسیدگی نیست تا ضمن آن اعاده دادرسی مطرح شود.

جهات درخواست اعاده دادرسی
اعاده دادرسی به استحکام احکام لطمه میزند و اعتبار احکام را سست میکند؛ بنابراین استفاده از آن بسیار محدود است و تنها در مواردی که قانون مقرر کرده، قابل استفاده است. در جلسه دادرسی نیز تنها به جهتی رسیدگی میشود که در دادخواست اعاده دادرسی قید شده است. بر اساس ماده 436 قانون آیین دادرسی مدنی، در اعاده دادرسی به جز آنچه که در دادخواست اعاده دادرسی ذکر شده است، جهت دیگری مورد رسیدگی قرار نمی‌گیرد.

صرفا وجود یک ادعا برای پذیرش درخواست اعاده دادرسی کافی نیست بلکه باید دلیل اعاده دادرسی، به دادخواست اعاده دادرسی پیوست باشد. که این امر مهم‌ترین تفاوت بین اعاده دادرسی با تجدید نظر و اعتراض ثالث و… است.

جهات اعاده دادرسی عبارتند از؛
۱. گاهی رأی صادره شده‌ی دادگاه، مورد ادعای خواهان نبوده است؛ که برای تشخیص این امر باید خواسته‌ی دعوا با مفاد حکمی که صادر شده تطبیق داده شود.

۲. هنگامی‌که حکم دادگاه، بیشتر از خواسته‌ی خواهان صادر شده باشد؛ مثل موردی که خواسته‌ی خواهان صد میلیون ریال وجه رایج ایران باشد اما دادگاه خوانده را به بیش از میزانی که در دادخواست نوشته شده محکوم کند.

این مورد از جهت دادرسی در صورتی قابل تحقق است که خواسته، مبلغی پول رایح ایران، پول خارجی یا مال کلی (مثل صد تن گندم) باشد.

۳. وجود تضاد در مفاد یک حکم که ناشی از استناد به اصول یا به مواد متضاد باشد؛ برای مثال دادگاه شرط ضمن عقد را نامشروع خوانده و در عین حال با استناد به قانون، خوانده را الزام به انجام آن شرط کرده است.

۴. صدور احکام متضاد؛ جهت دیگر از اعاده‌ی دادرسی در صورتی محقق می‌شود که حکمی توسط دادگاه صادر شده با حکمی دیگر در خصوص همان دعوا و اصحاب آن که قبلا توسط همان دادگاه صادر شده است متضاد باشد بدون آنکه سبب قانونی آنها با هم مغایر باشند. در این مورد از جهات دادرسی، درخواست کننده‌ی اعاده‌ی دادرسی باید این احکام را ضمیمه‌ی دادخواست خود کند.

بنابراین تضاد باید میان دو حکم اتفاق بیفتد نه حکم و قرار، هر دو حکم صادره باید قطعیت یافته و با هم مخالف باشند، هم اصحاب دو دعوا و هم موضوع و سبب دو دعوا باید یکی باشند. بنابراین اگر اصحاب و موضوع دعوا یکی باشند اما سبب دعوین یکی نباشد این شرط برای اعاده دادرسی حاصل نمی‌شود. و دیگر اینکه هر دو حکم باید از یک دادگاه صادر شده باشد لازم به ذکر است که شعب متفاوت از یک حوزه‌ی قضایی، دادگاه واحد به حساب می‌آیند.

۵. حیله و تقلب؛ چنانچه طرف مقابل درخواست کننده‌ی اعاده دادرسی حیله و تقلبی به‌کار برده که در حکم دادگاه مؤثر بوده است. برای مثال شخص دیگری (به‌جز خوانده) خود را به‌جای خوانده معرفی کند و در جلسه‌ی دادرسی حاضر شده باشد.

حیله و تقلب هنگامی از جهات اعاده دادرسی شمرده می‌شود که در حکم صادره توسط دادگاه مؤثر باشد، ولو جزئا و این دلیل هم باید به دادخواست پیوست شود.

۶. یک جهت دیگرِ اعاده دادرسی این است که حکمی که دادگاه صادر نموده مستند به اسنادی بوده که بعد از صدور حکم جعلی بودن آنها اثبات شده باشد؛ استناد به سند عادی یا رسمی تفاوتی ندارد. و دلیل اثبات جعلیت سند باید همراه دادخواست ارائه شود.

۷. اثبات اصالت سند؛ یکی دیگر از جهات اعاده دادرسی اثبات اصالت سندی است که مستند ادعای یکی از اصحاب دعوا بوده اما طرف مقابل نسبت به آن ادعای جعل نموده و به سبب جعلی بودن آن، کسی که به آن سند استناد کرده بود محکوم شده است.

۸. تحصیل مدارک و اسناد جدید؛ درصورتی‌که پس از قطعیت حکم صادره، اسناد و مدارکی تحصیل شود که دلیل حقانیت خواهان اعاده دادرسی باشد و تاکنون مکتوم بوده می‌توان اعاده دادرسی نمود.

۹. خلاف شرع؛ هرگاه به تشخیص ریاست قوه‌ی قضاییه حکم قطعی صادره خلاف شرع باشد این یکی از جهات اعاده دادرسی محسوب می‌شود.

فهرست مطالب
مقدمه
انواع اعاده دادرسی
جهات درخواست اعاده دادرسی
جهات اعاده دادرسی
چگونگی رسیدگی به دادخواست اعاده دادرسی
آثار اعاده دادرسی
مرجع اعاده دادرسی
مهلت درخواست اعاده دادرسی
تمدید مهلت
چگونگی اجرای حکم مورد درخواست اعاده دادرسی
رأی دادگاه در مرحله اعاده دادرسی
تصحیح رأی
چگونگی اجرای رأی صادره در مرحله اعاده دادرسی
اعاده دادرسی حقوقی
اعاده دادرسی حقوقی چیست؟
از چه آرائی می توان اعاده دادرسی نمود؟
موارد تقاضای اعاده دادرسی حقوقی
جهات تقاضای اعاده دادرسی حقوقی
اعاده دادرسی ویژه
تفاوت اعاده دادرسی عام با اعاده دادرسی خاص
منابع